COVID 19 TUOMU

COVID-19 tuomu[1]! COVID-19 tuomu! 
COVID 19 tuomu ka to-biok paa 
Bu lorima a gaam ngam-buloata meena kama. 
Bu wei a pagra ka nna yegayega. 
Tuomu de bo ka dunia meena 
Bu bo Feliteng, abo nurisobsa teng, 
Bu bo sagi, abo mwazuk 
Bu bo yening, abo kori 
Bu bo guuta, abo viak. 
Bu ka bain-ya. 
Tuomu de kan chali ngoota, kan chali tuulimoa. 
Bu a yig felisa, a yig nurisobsa 
Bu ze pagroa alege ka nuwoboa. 
Bu a yig ngankpagsa, a yig bisa 
Ale buloata meena, bu kan kisi.
Bu be ako ka dila me
Poom ka nipok nisom ale nidoa nisom
Ale bai ale ngaam ta tueta ti chaab la
Ni te ti ti mwasi chali along corona virusiwa
Ale bu ka tiimoa, bu ka garipen ya
Tuomu de ka jambaleetieng!
COVID-19 tuomu a leeli ka nna
A se wonkarik bulim la.
A nye ti fu a chesim, a koasi, fi zuk kasim adom
Fi nying ka atoling nna yegyega.
Alege bu yig nurba gela me kama
Ate dila diidii kan nye ba
Ba nying a kan nye 'fiin' me la.
Ate badek poom ze ayen ba ta tuomu
Ate ba yaa ta nyeem tang nurba a cheng,
Waameena a kali yeri abe ti basi tenka po toglika
Ale fi dan ta tuomu a kan kali jig yenga,
Fi paa tang ka nuribori 
Fi bi dan kan ta bu, alaa ya toglika, fi le chosibu peelim
A se ti koma ale wein la, "fi dan kan taa nyini, fi le ta jo".

Have you joined the Buli Language Classes yet? Click Here to join.

Tenka meena deem boro a zamsi ka
Corona tobisa nga kiri ayen ba nye bu tiim.
Alege ti le seb diila aleboa;
Ti chiib a logri bu:
Ti kaa diag chaab nisima, yaase taa gbaari chaaboa.
Wensie nying ti poom kaa tiri chaaboa!
Ti a long kakui meena ate nuriba a miri chaab la.
Fi daa koasi, guring fi nikungka a koasi nyoro
Fi daa chesim me, fi nye dila.
Fi daa koasi ti ku kan basi yasi fi nying atoling yegayega
Chali ti fu paari asibiti ati fi vari fu nyuvuri
Ale fi dogdem nyuvuo a basi
Ale wanni ka yam po.
Ti basi goadungsa ko-ngobika daanga-de po;
Poom ka jinjaanta. 
A be ti chiib dig lanta ale ngandiinta meena abe. 
Corona virusiwa aze ninlagrima 
Yaase tukpariya, yaase sebla 
Wai bi kan pa bu weinga achim venta, yaase diinta.


COVID-19 tuomu ka voata po bolim
Fi dan poli ayen bu kpi, bu luom a cheng kama
Fi dan nyin peelim ajam yeri, sugri fi nisanga
Ale chiiok ale nyiem-bui ale chali a sing
Te ti waai ngari nyiemu boori a nyo fi nisinga nying
Ti fu sugri abasi teng.
Ti kaa tagi ti nina, yaase taa legsi ti nyue nga,
Yaase ti pa ti nisa a su ti noa po
Ale tobisa-nga dan mang fi nisinga nying
Te fu ta ga fi nina, yaase fi nyue, yase fi noai,
Nga va ka dula ajo fi nyingka po.
Ku afe kama me ayen ti meena a vuk
Noa ale nyue gaarika ate wai dan poom ta tuomu
A koasi, yaase wa chesim tobisa-nga basi vioku po,
A be nga kan jo te po ate te nya tuomu.

COVID-19 tuomu anye si ka gbeera buntain la;

Dila bi laa cheeri zuk.

Waameena bi a wom nying-yogsa wei dema sinsag-nga

A be taa va nga, ate ti long Corona tobisi-nga.

Ni te ti taa chali ate Naawon marmari ti.

Nalima, Nipok nalima, kanbongnalima, 

Asambul dem, wonsuik karichi-ba,

'Mallam' ba, ale ning deeriba meena,

Yie nyam, nisom, nipok som, 

Bimbaung paaluku, ale wa meena alaa wom la

Ni meena chogsi moolika,  

Ate sinsag-nga waang a cheng,  

Ale ka noabori ale bag kpalung. 

Ni te ti ti meena a ngaasi, 

Ate ti yiak COVID 19 tuomu Buluk, 

Ale Gaana, ale dunia meena po abasi 

Zuru ga luu!......... Lam kan be!







[1] This poem is in Buli. The language of the Bulsa people of northern Ghana.

Comments

  1. Fi jiam jiam N dek suowa!
    M maring fu la. Ti womiya, ti bu le tom ti magdek tuima ate ti miena bag yiak tuomu de. Naawen niak fu.

    ReplyDelete
  2. T'a nye fi jiam
    Naawon dek bi maamaari ti

    ReplyDelete

Post a Comment

Recent Posts

A Lively-Minded Journey Pt. 1

What is in a greeting?

Halting Words for the 'Early' Jacob Adongo Atambilla

Buli Series 10: The Parts of the Body (Nyingka Kabtinga)